Het niet-willen-maken-van-fouten paradigma

Deze week zag ik een prachtige TED talk van Kathryn Shulz over ‘being wrong’, ofwel fout zitten. Dit verhaal was echt een openbaring voor me en gaf veel aanknopingspunten om over na te denken. Waarom is het zo verschrikkelijk lastig om fout te zitten? Het is oké om fouten gemaakt in het verleden toe te geven of je te realiseren dat je in de toekomst ook best fouten zult maken, we begrijpen namelijk allemaal best dat we feilbaar zijn. Maar als we het hebben over het hier en nu, is het een geheel ander verhaal. Je te realiseren dat je in het hier en nu fout zit, is ondragelijk. Terwijl, als je het goed beschouwd, gebeurt alles in het hier en nu. Dus goed beschouwd, worden alle fouten gemaakt in het heden terwijl dat nu juist de plek is waar je dat niet wilt zien. Je zweeft als het ware in een ballonnetje waarin je je onfeilbaar voelt. Dat ballonnetje is het heden.

Dat heeft natuurlijk veel met onze cultuur en opvoeding te maken. We worden van kinds af aan ‘afgerekend’ op fouten en beloond voor goede antwoorden. Probeer je eens voor te stellen dat je op dit moment vreselijk fout zit. Dat voelt beroerd, terwijl heel realistisch gezien de kans dat je fout zit best groot is. Natuurlijk afhankelijk van de mate waarin je bereid bent risico’s te nemen in het leven, maar zelfs extreem risicomijdend gedrag kan fout zijn.

Uiteraard zijn hier weer interessante testjes op los te laten. Ik las ooit een artikel waarin CEO’s van beursgenoteerde bedrijven gevraagd werden of ze vonden dat de waarde van bedrijven op de beurs in algemene zin reëel waren. Ruim 80% gaf aan te vinden dat de beurswaardes over het algemeen substantieel te hoog waren. Op de vraag wat ze van de beurswaarde van het eigen bedrijf vonden, gaf slechts 12% aan dat ze vonden dat dit voor hun bedrijf gold. Een prachtige discrepantie. We zien dit ook in de interactie tussen mensen. Fouten bij anderen zijn gemakkelijk waar te nemen, maar het eigen falen is te pijnlijk. Het accepteren van falen in het hier en nu is te pijnlijk, dan is het gemakkelijker om anderen aan te spreken op hun falen. Dat leidt in ieder geval lekker af. Sinds 1912 is er met de introductie van het begrip management door Frederick Taylor, zelfs een officiële functie in het leven geroepen van mensen die erop toezien dat anderen geen fouten maken. Shulz laat prachtig zien dat het maken van fouten juist heel erg goed is. De angst voor het maken van fouten werkt namelijk vooral verlammend. De kunst voor iedere organisatie die wil verbeteren, die wil innoveren en die een cultuur van liefde en veiligheid wil creëren, is om het niet-willen-maken-van-fouten-paradigma te doorbreken. Dat is een prachtige uitdaging.

Een van de manieren die ik zelf toepas om de angst voor het maken van fouten los te laten is door mezelf onrealistische doelen te stellen. Als je een onhaalbare, onrealistische droom hebt, iets wat nog nooit gedaan is (dat definieert immers onrealistisch), dan hoef je ook niet in te zitten over de vraag of je wel de juiste weg kiest. Immers, de weg naar het onbekende is nog niet ontdekt. Mijn route is dus per definitie ongewis en waarschijnlijk net zo goed als dat hij fout is. De liefde voor het doel, voor de droom, maakt het acceptabel dat je met grote regelmaat fout zit. De route is uiteindelijk niet het belangrijkste, het liefde voor het doel is wat het maken van fouten dragelijk maakt. Dat wil niet zeggen dat je niet van de weg naar het doel kunt genieten, maar accepteren dat je ook wel eens de verkeerde weg bewandelt, is geen schande. KarmaToen ik van de week ook nog deze prachtige quote over Karma tegenkwam, vielen de puzzelstukjes helemaal op hun plek. Accepteren dat je fouten maakt, dat je ook in het heden gewoon feilbaar bent, en accepteren dat anderen daar vanuit hun werkelijkheid kritiek op zullen hebben. Het je realiseren dat deze kritiek veel meer over henzelf dan over jou zegt, maakt ook kritiek begrijpelijk. Zoals we vroeger op het schoolplein al zeiden: “Wat je zegt ben je zelf”.
Ik ga graag de uitdaging met bedrijven aan om samen een cultuur van liefde en veiligheid te creëren, waarin fouten gemaakt mogen worden , zodat zij met elkaar kunnen groeien naar grootsheid.de geweldige doelen die zij zich stellen. Uiteindelijk mogen we allemaal feilbaar zijn en fouten maken op weg naar een mooiere toekomst.

Dit bericht is geplaatst in Blog. Bookmark de permalink.

2 Reacties op Het niet-willen-maken-van-fouten paradigma

  1. Eric Fleurbaay schreef:

    Dag Coen,

    Nou dacht ik dat ik de TED filmpjes zo onderhand wel kende. Maar het bovenstaande filmpje is nieuw voor me. Dus bedankt voor het filmpje en voor jouw blog.

    Ik heb daarnet een korte blog geschreven over het gevoel van gelijk hebben. Vanuit een andere invalshoek weliswaar maar op een aantal punten heel erg vergelijkbaar met wat je in jouw blog hierboven schrijft.

    http://www.business-wise.nl/businesswijs/blog/fouten_maken_mag_toch/P0

    Dus nog een keer: Dank 🙂

    • coen66 schreef:

      Gelukkig zijn er op TED nog vaak verrassende filmpjes. Ik geniet enorm van de diversiteit aan inspirerende onderwerpen. Ga ook op je site kijken.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *